هیچ محصولی در سبد خرید نیست.
گفتگو با استاد عابدینی به مناسبت درگذشت آیت الله حسنزاده آملی
عنوان گفتگو : مظلومیت علم و عالم به بهانۀ سوء استفاده از رحلت علامه حسنزاده و نقدهاي دلسوزانه و تکفیر جاهلانه
ابتدا رحلت این عالم بزرگوار را خدمت دوستداران علم تسلیت عرض مینمایم. یک ستاره علمی و شخصیتی ذو فنون از بین ما رفت و باید امثال این شخصیتهای علمی را پاس بداریم و از علمشان استفاده کنیم.
برخی افراد ایرادهایی میگیرند و به خاطر آن ایرادها شايد برخي افراد خودشان را از کتب اين استاد بزرگ و دانشمند محروم کنند. این رویکرد، واقعا اشتباه است.
باید توجه داشت که علماء بیعیب و نقص نیستند. تنها انبیاء و ائمه اطهار از ديد ما معصوم هستند. علاوه بر این، وقتی از کسی عیبی گرفته میشود معلوم نیست آن عیب وارد باشد. مثلا ممکن است کسی اشکال کند که چرا امام صادق(ع) به منصور دوانیقی عنوان «امیرالمومنین» را گفته است در حالی که این شخص نمیداند امام(ع) در چه شرائطی بوده است؟ حال اگر عالمی تجلیلی از صاحب مقامی کرد هميشه گمان نکنیم آن عالم مشکل دارد. چه بسا فشارهای گوناگون موجب شده که آن عالم مجبور شده از كسي تعریف يا تمجيد کند. ما وقتی ائمه اطهار را میبینیم که در موقعیتی کاری کردهاند که با روش کلی آنها سازگار نیست میگوییم این مورد « قضية في واقعه» يا استثناء است و دلیل خاصی دارد كه ما خبر نداريم. حال شخصی مثل آیت الله حسنزاده آملی 93 سال عمر کرده و صدها کتاب نوشته است. حال اگر در یک مورد، کلامی گفته يا مطلبي نوشته که با بقيه كتابها و سخنهايش نميسازد و از دید ما اين يك مطلب صحیح نیست این احتمال را بدهیم که چه بسا به خاطر شرائط خاصی بوده است. در احاديث داريم« ضع امر اخيك علي احسنه؛ كار برادر مؤمن خود را بر بهترين وجه حمل كن.»
بله ممکن است مسائلی پشت پرده باشد. ممکن است ارگانهايي اشکالاتی از ایشان یا اطرافیانشان گرفته و تهديد كردهاند که اگر فلان کار را نکنی بر علیه شما چنين و چنان میکنیم. و چون ایشان شخصیت مبارزی نداشته، چه بسا از این تهدیدها واهمه داشته و در نتیجه تقیه کرده است. واقعا باید برخي ارگانيها و حکومتها را ملامت کرد که چرا این قدر علما را به ذلت میکشانند. یادمان نرود وزیري را که منشی خود را متعه کرده بود چنان مفتضح کردند که مجبور شد کلا از سیاست کنار بکشد. به هر حال وقتي حکومتها در باره شخصيتهاي علمي بد عمل میکنند و آنان را براي خود هزينه ميكنند ما نبايد با آنان همراه شويم و جامعه را با ندانسته كاريهاي خود از عالمان محروم سازيم. اتفاقا آیت الله حسن زاده از آیت الله منتظری نیز تعاریفی کرده است. كه چون بيت ايشان امكانات تبليغي ندارد جامعه با خبر نميشود و تنها يك طرف قصه را ميبيند. نکتۀ دیگر اینکه اصلا فكر كردهايد كه چرا ايشان از قم رفت و چرا حدود بيست سال از ايشان خبري نبود؟ چرا جسدش را در روستاي محل تولدش دفن کردند؟. آیا فکر نمیکنید این مسائل بیرمز و راز نیست؟
پس نباید خود را از یک شخصیت علمی به خاطر کوچکترین اشتباهی که چه بسا از ديد ما اشتباه بوده يا از روی فشار بوده است محروم کنیم و از او استفاده نکنیم. در چنین صورتی، علم از دست میرود و كسي به سراغ علم نميآيد؛ زيرا ميبيند بالاترين شخصيتها به خاطر كوچكترين اشتباه مورد هجوم واقع ميشوند.
از آن طرف متأسفانه جهالی که به اسم علماء هستند و طلبههایی که در واقع جهله هستند و از علم فلسفه و عرفان و.. بيبهرهاند این شخصیت بزرگ را تکفیر میکنند.
پس چه حکومتیهاي سوء استفادهگر و چه این جهال هر دو در راه ویران کردن علم گام برمیدارند. در این جوّ کار علمی کردن سخت ميشود. ولی باید تلاش کرد. انسان تأسف میخورد که در جامعۀ ما بنگاهدار ماشین یا املاک چقدر مال دارند و کسی به آنها کاری ندارد. ولی علماء با زندگی ساده و هزاران مطلب علمي براي يك نكته مشكوك، مورد سرزنش قرار میگیرند.
احمد عابدینی
6 مهر 1400
21 صفر 1443