فضایل شب جمعه
احمد عابدینی
در كتاب شریف من لایحضره الفقیه، محمد بن مسلم از حضرت صادق(ع) نقل نموده است كه ایشان در ذیل این فراز آیه‌ی قرآن «قال سوف أستغفر لكم ربّی؛[حصرت یعقوب به برادران یوسف] گفت:به زودی برای شما از پروردگار آمرزش می‌خواهم».(سوره‌ی یوسف،آیه‌ی 98) فرموده‌اند:«اخّرهم الی السحر لیلة الجمعة؛طلب آمرزش را تا سحر جمعه تأخیر انداخت».(ج 1، ص 422، حدیث 1242)
1.در اینكه حضرت یعقوب فرزندان خود را دوست می‌داشت،هیچ شك و شبهه‌ای نیست؛زیرا انسان‌های معمولی فرزندان خود را دوست دارند،تا چه رسد به پیامبران كه از هر نظر حتی از نظر عاطفی در درجه‌ی بسیار بالایی قرار دارند،آن هم در مورد فرزندانی این چنین كه نه تنها تمامی زندگانی حضرت یعقوب را اداره می‌كردند، بلكه فرزندانی بسیار مؤدب بودند،به طوری كه زمانی كه خطا و اشتباه كارشان در ربودن یوسف و به چاه انداختن وی روشن شد،در صدد توجیه برنیامدند و كاملاً به خطای گذشته اعتراف كردند و مسئولیت آن را پذیرفتند.
2.در این كه حضرت یعقوب می‌خواست،برای فرزندانش از خداوند طلب آمرزش كند و می‌خواست فرزندانش بی‌گناه شوند،نیز تردیدی نیست؛چون پیامبران خواستار آمرزش تمامی مردم، از جمله فرزندان خود بوده‌اند.
3.بی‌شك درِ خانه‌ی خداوند هم،همیشه به روی بندگانش باز است و هر گاه او را بخوانند،اجابت می‌فرماید؛ چرا كه خود فرموده است:«ادعونی أستجب لكم؛مرا بخوانید تا اجابت كنم شما را».(سوره‌ی غافر،آیه‌ی 60) بنابراین اگر حضرت یعقوب در هر زمان دیگری برای فرزندانش دعا می‌كرد،اجابت می‌شد.
4.بدون تردید،گناه فرزندان یعقوب در ربودن یوسف،به چاه انداختن آن و چندین سال كتمان كردن آن و … گناه بزرگی بود كه آنان حس می‌كردند،علاوه بر توبه‌ی خود،شفاعت پدر و دعای او را نیز نیاز دارند.
5.بنابر آن چه گفته شد،حضرت یعقوب،با توجه به بزرگی گناه فرزندانش و از آنجا كه می‌خواست حتماً دعایش از جانب خداوند مورد پذیرش واقع گردد،سعی نمود، تا شرایط مستجاب شدن دعا را رعایت كند،به همین جهت در همان لحظه‌ای كه فرزندان یعقوب از پدرشان خواستند؛تا برای آنها از خداوند درخواست بخشش كند،پدر،برایشان دعا نكرد و آن را به آینده موكول كرد و حضرت صادق(ع) هم فرموده‌اند:«آینده‌ای كه حضرت یعقوب انتظار آن را كشید،سحرگاه شب جمعه بود».
بنابراین،عمل حضرت یعقوب و نقل آن در قرآن كریم و سخن حضرت صادق(ع) در این مورد و احادیث زیاد دیگری كه در حال حاضر مجال ذكر آنها نیست،1 نشانگر اهمیت فوق العاده‌ی شب جمعه برای مستجاب شدن دعاها و بخشش گناهان بزرگ می‌باشد.
اما متأسفانه در جامعه‌ی ما گهگاهی افرادی این شب را، شب گناه و جلب نفرین بر خود قرار داده‌اند كه نوشیدنی‌ها و صداها و نغمه‌های حرام، رقص‌های مختلط و حرام در عروسی‌ها و پارتی‌های شبانه نمونه‌هایی از آنهاست.
چه بسیار شب‌های جمعه‌ای كه افراد مریض یا سالخوردگانِ در حال استراحت با بوق ماشین‌های عروس و بدرقه كنندگان آنها، یا سر و صدای موتورها و فریادهای سرنشینان آنها سراسیمه از خواب می‌پرند و از سر وحشت و بی‌اختیار بر ایجاد كنندگان صداها نفرین می‌كنند.
نفرین؛موجب دوری از رحمت خدا گردیده و پیامدهای بدی در جامعه و در زندگی فردی افراد خواهد داشت؛چرا كه،همان گونه كه دعای خیر، در بهبود و پیشروی اوضاع و كارها بسیار مؤثر است، نفرین و دعای بد نیز، بر دگرگونی و آشفتگی اوضاع و ایجاد نابسامانی در امور تأثیر می‌گذارد.
به امید آنكه شب جمعه‌ها از گناهان و مردم آزاری‌ها پاك شود و عروسی‌های این شب‌ها،دعاهای خیر مردم را به همراه داشته باشد!
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1.برای نمونه ر.ك:من لایحضره الفقیه،1/420 تا 424.