سبد خرید شما خالی است.
برای شنیدن فایل صوتی جلسه پنجم درس علم رجال وارد لینک زیر شوید:
↓↓↓↓↓↓↓↓↓↓↓↓↓↓↓
متن پیاده شده جلسه پنجم:
جلسه پنجم درس علم رجال
یکی از مشکلاتی که روایات ما پیدا کرده است این است که خطش عوض شده است. قبلا خط کوفی بوده است ولی الآن خط کوفی نیست. اگر برخی از قرآن‌هایی که به خط کوفی است را نگاه کنید متوجه می‌شوید که به راحتی قابل خواندن نیست.
کتاب‌های حدیثی به خط کوفی بوده و وقتی خط عوض شد کتاب‌ها بازنویسی شد و در این بازنویسی خیلی از کلمات عوض شد. خط کوفی دندانه و نقطه ندارد و در نتیجه در بازنویسی خیلی چیزها عوض می‌شود.
پس تبدیل خط نیز مشکلی است که اعتماد به حدیث را کمتر می‌کند و با توجه به نکات جلسات قبلی هریک از نقاط ضعف احادیث درصدی از اعتبار آن می‌کاهد و چه بسا بتوان گفت ظني كه از راه حدیث ايجاد مي‌شود بسيار ضعیف است.
نکتۀ دیگر اینکه در بین اهل سنت نوشتن حدیث ممنوع شد. البته این کار را در ظاهر و در شعار برای حفظ قرآن انجام دادند و احادیث را سوزاندند و کم کم حدیث گفتن نیز ممنوع شد تا جایی که افراد از نقل حدیث می‌ترسیدند.
به هر حال در بین اهل سنت این مشکل در بحث احادیث پیش آمد. و اما در سال‌های بعدی وقتی کم‌کم نقل حدیث گسترش یافت احادیثی در فضل صحابه درست شد. به خصوص در محدودۀ شام که تحت سلطۀ معاویه بود احادیثی درست شد که ربطی به اسلام نداشت.
پس خبرهای صحیح در مرکز اسلام که مکه و مدینه بود منع شد و در برخی مناطق مثل شام احادیث باطل باب شد.
حال پس از صد سال که عمر بن عبد العزیز ممنوعیت حدیث را برداشت زمانی است که سه نسل گذشته است. از همین‌جا حال احادیث مشخص می‌شود. به خصوص که ظاهرا عمربن عبد العزیز پاداش‌هایی نیز برای جمع‌آوری احادیث قرار می‌داد و خود این پاداش قراردادن، در رونق جعل حدیث کمک می‌کرد.
پس حدیثی که واقعا بتوان صد درصد به پیامبر اکرم(ص) نسبت داد، بسيار بسيار کم است.
حال برخی می‌گویند نقل حدیث ممنوع بوده ولی بيان روش، سيره و سنت پیامبر(ص) ممنوع نبوده است بلکه تنها این سنت‌ها بین مردم بوده و همان‌ها نقل شده است.
در این زمینه باید دانسته شود که اگر واقعا سنت بوده و به صورت متواتر نقل شده است قابل اعتماد است، ولی غیر از این چندان قابل اعتماد نیست.
شما ببینید آيت الله خمینی در بهشت زهرا سخنرانی کرد و خود ما پای سخنرانی او بوده‌ایم ولی الآن اگر بخواهیم آن صحبت‌ها را بنویسیم واقعا چند درصد سخنان را می‌توان نوشت. تازه اگر در اینجا چند واسطه بخورد که اعتماد بسیار کمتر می‌شود و تنها می‌شود یک مضمون مشترک کلی از آن گرفت.
پرسش: آیا احادیث هیچ می‌شود وکلا از اعتبار می‌افتد؟
جواب: خیر. اولا احادیث شیعه به این بلا مبتلا نشده است چرا که شیعه خط سیاسی حکومت را در آن زمان قبول نداشت و در نتیجه بزرگان شیعه حرف منع حدیث را گوش ندادند و احادیث را نسوزاندند. علاوه بر این، نوشته‌های خود از احادیث را نسل به نسل منتقل کردند. پس بالاخره احادیث از طریق شیعه انتقال یافته است. این یک نکته. نکتۀ دیگر اینکه امام صادق و امام باقر علیهما السلام در زمان آزادی نقل حدیث در حیات بودند و در زمان آنها نقل حدیث آزاد بوده است و آنها علم پیامبر(ص) را داشتند و وقتی این دو امام روایت نقل کرده‌اند می‌توان از طریق آن به حدیث پیامبر(ص) رسید.
با این نكته ها متوجه می‌شویم حدیث به طور کلی از بین نرفته و اینگونه نیست که نتوان به هیچ حدیثی اعتماد کرد.