قصاص پدر در قتل فرزند

قصاص پدر در قتل فرزند

آیت‌الله احمد عابدینی در گفت‌وگو با ایکنا از اصفهان، درباره قتل‌های ناموسی به خصوص ماجرای قتل رومینا اشرفی توسط پدرش که اخیراً اتفاق افتاده، اظهار کرد: ‌قتل‌های ناموسی، ناشی از احساسات و تعصبات خانوادگی است، زیرا طبق قوانین فقهی و حقوقی، اگر کسی زنا هم کرده باشد، مجازات او صد ضربه شلاق است، آن هم به شرطی که چهار شاهد عادل به انجام آن زنا شهادت بدهند. تشخیص چنین جرمی نیز برعهده قوه قضائیه است. اما اینکه در چنین شرایطی پدر بخواهد خودش نقش قاضی را ایفا کرده و حکم صادر و آن را هم اجرا کند، قابل پذیرش نیست.
وی افزود: این نوع حوادث بعضا ریشه در جهالت جامعه دارد و ناشی از تعصبات جاهلی است و ربطی به دین ندارد. باید سعی کنیم جامعه را به سوی علم و عقل سوق دهیم. نباید جامعه را احساسی بار بیاوریم، زیرا نتیجه آن بروز چنین حوادثی می‌شود. در جامعه باید عقلانیت حاکم شود تا چنین اتفاقاتی رخ ندهد.
این مدرس حوزه و دانشگاه بیان کرد: در یک جامعه مبتنی بر عقلانیت، هر جرمی مجازات خاص خود را دارد و کسی حق ندارد مجرمی را فراتر از جرمی که مرتکب شده مجازات کند. در این زمینه نباید خانواده‌ای در جامعه تحقیر شود، زیرا به تعبیر قرآن گناه هر کسی بر دوش خود اوست. نباید به گونه‌ای باشد که پدر از روی احساس شرم فرزند خود را به قتل برساند. این به خاطر آن است که هنوز در جامعه تعصبات جاهلی حاکم است، نه عقلانیت و دين.
عابدینی افزود: بنده قبلا در کتابی که به نام «ساختارشکنی در مباحث قصاص» نوشته‌ام و توسط دانشگاه آزاد خوراسگان منتشر شده، توضیح داده‌ام که پدري كه واقعاً پدر است هیچ‌گاه عمداً فرزند خود را نمی‌کشد، و اگر زمانی هم چنين پدری فرزند خود را به قتل رساند، مشخص است که احساساتی شده و عقل از سرش پریده است پس قتل او قصاص ندارد. اما اینکه اگر هر صاحب نطفه‌اي فرزند خود را بکشد، قصاص نمی‌شود را رد کرد. زیرا اگر پدر معتاد و جنایت‌کار بود و بچه‌های خود را به دنبال کسب درآمد از این‌راه‌ها هدایت ‌کند، و بعد بین آن‌ها نزاعی رخ دهد و پدر فرزند خود را به قتل برساند، در اینجا حكم قصاص منتفي نيست. پس نمی‌شود گفت هر پدری فرزند خود را بکشد قصاص نمي شود.
وی در پاسخ به این سوال که طبق قوانین فعلي كشور، پدری که فرزند خود را به قتل برساند، مشمول مجازات قتل عمد نیست، آیا این خوانش و قرائت فقهی و حقوقی استنباط شده توسط فقیه و قانون گذار صحيح است و یا نظر صریح و مستقیم قرآن و سنت غير اين است، ادامه داد: این یک نوع قرائت فقهی و قانونی است و نظر صریح قرآن نیست. روايت می‌گوید:«لایقتل الوالد بولده»، و مراد اين است كه پدر از بس مهربان است هيچگاه عمداً فرزند خود را نمي‌كشد.والد پدر مهربانی است که در حالت عادی، هیچ وقت راضی نمی‌شود فرزند خود را بکشد، اگر هم زمانی چنین اتفاقی رخ دهد، قطعا خطایی رخ داده و یا پدر احساسی شده است. اگر والدی حق والدیت را انجام ندهد، مثل پدری معتاد که فرزند خود را به قتل می‌رساند، قصاص منتفي نيست.
وی در پاسخ به این سوال که چرا فقط پدر چنين امتيازي را دارد و مادر چنین امتيازي ندارد؟ و آیا این نوع امتياز که پدر می‌تواند فرزند خود را به قتل برساند، بدون آنکه به قصاص محکوم شود، نافی کرامت انسانی، انسانی که از او سلب حیات شده است نمي باشد؟ گفت: از نظر بنده، مادر مهربان نيز همين امتياز را دارد. اگر زمانی مادری فرزند خود را بکشد، به احتمال زیاد عصبی شده و یا عقل‌اش زایل شده است، زیرا در حالت عادی هيچ مادری راضی نمی‌شود که فرزند خود را به قتل برساند. و اگر رساند پيداست كه احساسي شده است پس قتل عمد نيست و در این صورت نباید مادر قصاص شود، ولی اگر مادری فاسد يا معتاد باشد و مثلاً از راه‌های نامشروع فرزند به دنیا بیاورد و بعد آن را بکشد، چنین مادری مي‌تواند محکوم به قصاص شود.
این استاد حوزه و دانشگاه گفت: اکنون برخی می‌گویند نباید در جامعه قصاص وجود داشته باشد و اگر وجود داشته باشد، علاوه بر مقتول، شخص دیگری نيز كشته می‌شود. و برخي مي‌گويند در اين مورد بايد حتماً قصاص وجود داشته باشد. ولی به نظر مي‌رسد اینکه فورا بخواهیم حکم قصاص صادر کنیم، اقدام درستی نیست، زیرا در این مسائل باید آسیب شناسی شود و همه جوانب در نظر گرفته شود. قصاص زمانی موضوعیت پیدا می‌کند که قتل عمدی به معنای واقعی کلمه رخ داده باشد. اما قتل براثر دعواهای خیابانی و چاقوکشی و دعواهای احساسی، قتل شبه عمد است و به نظر من قصاص در آن جایز نیست و آن را در كتاب ساختار شكني در مباحث قصاص توضيح داده‌ام. در اين مورد هم اگرچه از پرونده بي خبرم ولي قصاص قاتل كه پدر دختر است برادر و خواهرهاي مقتول را بي پدر مي كند و اين خودش آسيبي اجتماعي است كه نبايد به راحتي از كنار آن گذشت و حد اقل هزينه هاي زندگاني آنان را پس از قصاص پدر نبايد از نظر دور داشت. بنابراين اگر كساني بر قصاص اصرار دارند بايد براي اين هزينه ها نيز راهكاري بينديشند.

0 0 رای ها
رأی دهی به مقاله
اشتراک در
اطلاع از
guest
0 نظرات
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده تمام نظرات
چون بازاندیشی روشی دائمی است سزاوار است نوشته ها و سخنرانی های این سایت نظر قطعی و نهایی قلمداد نشود.