بسم الله الرحمن الرحیم

دربارۀ موسیقی و غنا، بنده تخصص کافی ندارم چون موضوع را کاملا نمی‌شناسم و وقتی موضوع مشخص نبود به دنبال آن حکم به حرمت یا کراهت جایگاه واقعی خود را نمی‌یابد. ولی اجمالا این را می‌دانم که اولا خود عنوان موسیقی یا غنا حرمت ندارد و اگر حرمتی باشد به خاطر تطبیق عنوان دیگری بر آن است مثلا بی‌عفتی حرام است یا اتلاف عمر کار ناپسندی است یا زنا و شهوت‌رانی و مزاحمت برای دیگران کارهای ناپسند و حرام است. حال اگر موسیقی یا غنا مزاحم دیگران بود یا شهوت انسان را به حدّی تحریک کرد که ناخود آگاه به سوی حرام رفت مشکل‌ساز است.

ثانیا به نظر می‌رسد که اهل هنر اعم از خواننده، شاعر، نوازنده، موسیقی‌دان، نقاش و … دارای طبع لطیف و نرم هستند و اهل جنگ و آزار رساندن به دیگران نیستند و طبعا شعر و کارشان دیگران را از جنگ و نزاع باز می‌دارد و در طول تاریخ اسلام حکومت‌ها پیوسته دنبال جنگ بوده‌اند و می‌خواسته‌اند که مردم و نظامی‌ها آمادۀ حمله باشند و لذا پیوسته از موسیقی و غنا منع کرده‌اند و از روایت‌های مذمت غنا و موسیقی حمایت کرده‌اند و بنابراین به نظر می‌رسد روایت‌های فراوان در مذمت موسیقی و غنا دست‌پروردۀ حکومت‌هاست وگرنه تعداد واقعی روایت‌های مذمت موسیقی و غنا چندان زیاد نیست.

ثالثا در دوران جاهلیت موسیقی، غنا، مجالس رقص و پایکوبی در بین عرب‌ها متداول و مشهور بود به گونه‌ای که ترانه‌های آنان با عنوان «اَلاَغانی» در چندین مجلد چاپ شده است و وقتی چیزی به آن حدّ فراوان و متعارف بوده وجود یک یا چند نهی، دلالت بر حرمت آن نمی‌کند بلکه نیازمند روایات فراوان و منع عملی فراوان است.

خلاصه اینکه به نظر نمی‌رسد موسیقی و غنا به خودی خود حرام باشد بلکه آنچه حرام است بی‌عفتی و تجاوز به حریم دیگران است و بر عکس باید تلاش کرد طبع مردم به طبیعت‌دوستی، حیوان‌دوستی، صلح دوستی و بالاخره انسان‌دوستی متمایل شود و در این راستا هنر و موسیقی می‌تواند نقش مثبت و خوبی داشته باشد.