نقدی بر  فتنه

اخیرا در اینترنت فیلمهایی نمایش می دهند و همراه آن آیاتی از قرآن مجید پیرامون عذاب های الهی یا پیرامون جنگ با مشرکان و اهل کتاب خوانده می شود و نیز سخنانی از برخی سخنرانان و مسئولان شیعه و سنی پخش می شود که از مجموع ، می خواهند اسلام را دینی خشن ، پیرو خشونت ، دشمن سایر ادیان و سایر انسانها قلمداد کنند.  بله این فتنه ای است که باید با آن برخورد مناسب نمود .

باز از رسانه ها شنيديم كه برخي تقاضاي تحريم كالاهاي خارجي را كرده و برخي طرحهاي ديگري از همين سنخ داده اند . ولي اينها كار اساسي نيست زيرا آياتي كه از قرآن خوانده مي شود  واقعا در قران است  وهيچ كس هم منكر آنها نيست بلكه مساله اصلي اين است كه آن آيات شريف بد فهميده شده است و واقعاً افراد فتنه زده شده اند . آنچه نظر اين قلم مي باشد  اين است كه سازندگان آن فيلم ها و بينندگانشان و ….رويگردانان از اسلام به واسطه آن فيلمها مراد حقيقي قرآن را نمي دانند و به همين جهت قرآن رحمت صادر شده از خداي رحمت ، ابلاغ شده از زبان پيامبر رحمت را بد ميفهمند . واين توضيح ها براي آنان كارگشا مي باشد.

اینجانب در نظر دارم بابهایی برای فهم قرآن باز کنم تا این فتنه پایان پذیرد و فتح بابی باشد برای شناختن چهرۀ  حقیقی اسلام و روی آوردن فتنه زدگان ساده لوح به دامن اسلام . و بی یار و یاور گشتن فتنه کنندگانی که حق را می بینند ولی فتنه گرانه آن را می پوشانند .

1- آیات جهادی قرآن

لازم به یادآوری است که گروه معتنابهی از علماء جهاد ابتدایی را نه برای پیامبر (صلی الله علیه وآله) و نه برای امامان معصوم و نه برای هیچ مسلمانی قبول ندارند؛ یعنی می گویند هیچکس حتی پیامبر (صلی الله علیه وآله) حق هجوم به مشرکان و کافران را ندارد بنابر این تمام آیاتی که در مورد جنگ و قتال است نظیر           « قاتلوهم حتی لا تکون فتنه »[1]  «واقتلوهم حیث ثقفتموهم »[2] ، «فا قتلوا المشرکین حیث وجدتموهم »[3] تمامی مربوط به جهاد دفاعی است ؛ یعنی هرگاه به سرزمین اسلام و به مسلمانان حمله شد . وظیفه چنین است که با آنان بجنگیم و چشم فتنه را کور کنیم . حدود این دفاع را بعداً توضیح می دهیم.

پس خشونت واقعی مربوط به کسی است که به مسلمانان حمله کرده است؛ او که شروع کننده بوده و کشور مسلمانان یا عقاید مسلمانان یا کتاب مسلمانان را مورد هجوم قرار داده خشن است و بی منطق نه دفاع کننده از عقاید و کشور خویش.

اما گروه دیگری جهاد ابتدایی را برای پیامبر (صلی الله علیه و آله) جایز می دانند ولی می گویند پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) از این جواز استفاده نکرده است ؛ پس با این که حق داشته ابتداءً با مشرکان و بی دینان بجنگد ولی تنها به تبلیغ دین و روش خود پرداخته است و تنها دفاع کرده است . پس در زندگی و روش او هیچ موردی از جهاد ابتدایی نمی یابید. در نتیجه این دو گروه در این که پیامبر (صلی الله علیه و آله) از جهاد ابتدایی استفاده نکرده است متفق هستند ، حتی پس از فتح مکه . با این که قریش فتنه گران اصلي بودند  و چندین جنگ علیه پیامبر تدارک دیده و اموال مسلمانان مکه را مصادره کرده بودند و… اما پيامبر (صلی الله علیه و آله) همه آنان را بخشید و پس از مدتی در ایام حج با آوردن آیات برائت از پیمان شکنان و کسانی که پیمانی با مسلمانان و با آن حضرت نداشتند خواست که در خلال چهار ماه ، شهر مکه – که اساسش به دست ابراهیم ( علیه السلام ) برای توحید بنا شده بود –  را ترک کنند اما با این حال پیمان دارانی که پیمان نشکستند را در امان دانست . و باز کسانی که خواهان تحقیق و فراگیری اسلام بودند را در امان دانست( سوره توبه آیه 6) بنابر این تنها پیمان شکنان مشرکی که لجوج باشند و خواهان فراگیری اسلام نباشند و مکه را ترک نکنند را به قتل تهدید کرد که  « فاقتلوا المشرکین حیث وجدتموهم »[4] اما این تهدید هم به مرحله ی عمل در نيامد و در تاریخ هم ذکر نشده که كسي  با این عنوان کشته شده باشد . پس آنان که جهاد ابتدایی را برای پیامبر (صلی الله علیه و آله) و یا حتی امام معصوم جایز می دانند به موردی بر نمی خورند که از این حکم استفاده شده باشد و کسی در خارج از جنگ و درگیری و فتنه انگیزی کشته شده باشد . پس اتهام خشونت به شخص پیامبر (صلی الله علیه و آله) و زمان او نمی چسبد.

اما بنده فعلاً حد اقل در شیعه کسی را نمی شناسم که جهاد ابتدائی را برای غیر امام معصوم جایز بداند یعنی در زمان ما هیچکس حق ندارد دستور به جهاد ابتدایی بدهد ؛ بله ، دفاع بر هر مسلمانی واجب است . پس آیات متعددی که امربه کشتن مشرکان می کند در زمان ما موضوعیتی ندارد ، بنابر این سازندگان فیلم هاي مانند فتنه و بینندگان آن باید توجه کنند که چنین دستورهای بگیر و ببند وبکش هیچگاه به اسلام نمی چسبد، مگر اینکه به اسلام و یا مسلمانان حمله شود که در این صورت مسلمانان دفاع را حق خود می دانند و قرآن به آنان فرموده « اذن للذین یقاتلون بأنهم ظلموا» برکسانی که مورد هجوم واقع شده اند اذن دفاع داده شده است (حج/39)

باز در همین حال به مسلمانان سفارش می کند که دست صلح طلب را رد نکنید اگرچه احتمال می دهید که توطئه ای در کار باشد « و ان جنحوا للسلم فاجنح لها و توکل علی الله »[5] و بازفرموده « وإن یریدوا ان یخدعوک فإن حسبک الله»[6]

و باز به مسلمانان سفارش کرده که در جنگ زیاده روی و ظلم نکنند .

پس آنچه در « فیلم  فتنه » مطرح شده برداشت نا آگاهانه و یا مغرضانه است .

2- آيات مربوط به جهنم و عذابهاي آخرتي

از نظر ما مسلمانان روشن است که هیچکس حق ندارد مجرمی را به عذابی آخرتی که خداوند در قرآنش تهدید کرده  مجازات کند ؛ مثلا اگر بی نماز به عذاب جهنم تهدید شد نمی توان شخص بی نماز را آتش زد و اگر کافری به سوختن در جهنم تهدید شد نمی شود در دنیا او را سوزانید و این امر مسلمی است .

پس نشان دادن صحنه های افراد سوخته شده و خواندن فراز « کلما نضجت جلودهم بدلناهم جلوداً غیرها لیذوقوا العذاب» [7]  بی معنی است و کاری غیر فنی و غیر منطقی.

اما آیا خداوند در آخرت افراد را به چنین عذابهایی می سوزاند یا خیر؟

مسلمانان در جای خود در علم کلام می گویند : خداوند کار قبیح و زشت انجام نمی دهد و قبیح و زشت بر خداوند محال است ؛ آنگاه به دنبال آن می گویند : اگر خداوند وعده ی نیک داد – نظیر بردن به بهشت و بهره‌مند ساختن از نعمتهای فراوان آن –  آنگاه چون وعده براي طرف مقابل، حق ، ايجاد مي كند و ندادن حق ديگران قبيح است پس  خلف وعده قبیح است و  خداوند وعده خلافی نمی کند و وعده های نیک را عمل می نماید . اما تخلف وعید قبیح نیست چون عذاب كردن ديگران حق آنان نيست بلكه حق خداست و گذشتن خداوند از حق خود قبيح نيست  و بنابر این محال هم نیست ؛ مثلاً اگر پدری  بچه اش را تهدید کرد که در صورت قبول نشدن در امتحان او را چنین و چنان می کند اگر به تهدید های خود عمل نکرد کار قبیحی مرتکب نشده است ، چون تهدید ها برای تحریک فرزند به سوی درس خواندن بوده است نه عمل نمودن به آن . طبق همین معیار در علم کلام گفته اند : تخلف وعید بر خدا قبیح نیست پس محال نیست . بنابر این ممکن است خداوند برای این که کافران از کفر خود دست بردارند و لجوجان از لجاجت خود دست بکشند آنان را تهدیدهای زیادی کرده باشد ولی در روز قیامت به تهدیدهای خود عمل نکند. .:.. و این از خدا بعید نیست ؛ زیرا خداوند رحمتش بر غضبش سبقت دارد  « یامن سبقت رحمته غضبه»[8] و او رحمان و رحیم است و « وسعت رحمته کل شیء» [9] و نیز « کتب علی نفسه الرحمه ، لیجمعنکم الي یوم القیامه»[10]  چون بر خودش رحمت را نوشته مردم را در قیامت جمع می کند ، تا به آنان رحمت کند و در سوره ی حمد که همه روزه مسلمانان در تمامی نمازها می خوانند و حداقل ده بار روزانه از سوی هر مسلمان خوانده می شود ، آمده است « الرحمن الرحیم مالک یوم الدین »[11] خدای بخشنده ی مهربان مالک روز قیامت است. و همین نشان می دهد که در روز قیامت با رحمت با بندگان رفتار می کند . پس مخدوش کردن چهره ی خدایی که قرآن او را رحمان و رحیم معرفی می کند اصلاً کار درستی نیست . و تنها از جاهلان چنين خطائي سر ميزند  يا از مغرضان .

علاوه بر این « بسم الله الرحمن الرحیم » های مکرر در قرآن و اوصاف رئوف ، رحیم ، غفور ، ودود و …. می رساند که خدواند در قیامت با این صفات بروز می کند ؛ پس نشان دادن صحنه های سوزاندن در فیلم ها واقعاً فتنه ای است که باید از آن به خدا پناه برد . با توجه به آنچه بیان شد  مسلمانان در دنیا حق کشتن بی دلیل کسی را ندارند، مگر در حالت دفاع و ضرورت و همچنين هیچکس حق سوزاندن هیچ انسانی را ندارد.

سنگسار و شلاق در اسلام و قرآن

لازم به یادآوری است که اساساً حکم سنگسار در قرآن وجود ندارد پس بد نام کردن قرآن با حکمی که اصلاً در آن وجود ندارد یا جهالت است یا غرض ورزی . بله حکم شلاق در قرآن برای مرد زنا کار و زن زنا کار ثابت است اما این حکم وقتی جاری می شود که این عمل توسط چهار مرد عادل رویت شود وهمزمان در مجلس قاضی حاضر شوند و شهادت دهند و حتی اگر سه نفر شهادت دادند و شاهد چهارم نبود ، این سه نفر به عنوان نسبت ناروا دهنده هریک هشتاد ضربه شلاق می خورند . به عبارت روشنتر اثبات زنا از راه شهود امري محال است زیرا ديدن چهار انسان عادل يك چنين عملي را كه معمولاً مخفيانه انجام مي شود و آمدن و شهادت دادن آنان با هم با ساير شروطي كه در فقه گفته اند از جمله اين كه بايد كاملاً عمل را ببينند و با وضوح و بدون اختلاف توضيح دهند، چنين شهادتي عادةً محال است زيرا از نظر اسلام نگاه به عورت دیگران حرام  مي باشد. بنابراین بیان حکم شلاق در قرآن یا حکم سنگسار در سنت برای تهدید مجرمان است تا در جامعه به صورت علنی و آشکارا فساد نکنند نه اینکه به آسانی قاضی بتواند چنین احکامی را صادر کند.

بله؛ قانون های مربوط به غرائز شهوانی باید به نحوی سخت و تهدید آمیز باشد که هیچکس جرئت ارتکاب آنرا پیدا نکند ؛ اما اثباتش باید آنقدر مشکل باشد که حتی المقدور اجراء نشود و زناء از همین قبیل است . بله ، وقتی حد ثابت نشد مراتب کمتر آن که تعزیر نام دارد به دست حاکم اسلامی است و حاکم می تواند به گونه ای که صلاح بداند حکم صادر کند ؛ چه شلاق ، چه زندان ، چه کاستن از سایر حقوق و مزایا ، به گونه ای که آن گناه  در جامعه شایع نشود .

بنا براین اگر شنیده شده در جایی حکم سنگسار یا شلاق جاری شده است ، به ظن بسیار قوی آن حکم برابر مقررات اسلامی نبوده است و راه قانونی برای اجراء نکردن آن باز بوده است زیرا هیچ زنایی با شهود ، قابل اثبات نیست. وتنها با اعتراف قابل اثبات است .اما اعتراف و اقرار در این موارد به خودی خود ناپسند و مكروه مي باشد و بالاخره پس از اقرار کردن مجرم ، در حال اختيار، چهار بار، با صراحت بر جرم شَهَوی خویش ؛  حاکم می تواند به او تخفیف بدهد یا او را عفو نماید ؛ پس اجراء شدن این احکام در پي اقرار مجرم ، باز خدشه ای به اسلام و قرآن وارد نمی کند بلکه گذشت نكردن قاضی صادر کننده حکم را می رساند و باز اسلام از خشونت به  دور است چون در درون خود برای مجرمی که به جرم خود اعتراف کرده ، جواز عفو را قرار داده است . بنابر ممكن است مسلماني يا قاضي محكمه اي خشن باشد ولي خشن بودن  مسلمانان یا قاضی های مسلمان یا سخنرانان مسلمان ربطی به پاکی و صفای اسلام ندارد.

پس آن كه به مسلمانان پيشنهاد مي دهد قران خود را پاره كنند پيشنهادي بس نا آگاهانه است زيرا قران سراسر رحمت است بلكه بايد گفت اي مسلمانان و اي انسان قرآن را با دقت بخوان . قران با اسم رحمان ورحيم (بخشنده و مهربان ) شروع شده و در همه جا بر اين دو وصف تكيه شده است پس تو نيز تلاش كن مهربا ن باشي . با عطوفت برخورد كني و…..

احمد عابديني 19-1-1387 اصفهان