ادب در گفتار

ادب در گفتار

ادب در گفتار

هر قومي و هر ملّتي داراي عقايد خاص به خود مي باشند و در نظر خودشان از بهترين عقائد بر خوردارند. پس ما نمي توانيم به عقائد ديگران چون مخالف عقائد ماست اهانت كنيم و لو اين كه عقائد خرافي و باطل باشد. چرا؟

چون اگر ما به اعتقادات ديگران اهانت كنيم ، آنان نيز ساكت نمي نشينند و به عقائد صحيح ما اهانت مي كنند.

همانطور كه خداوند تبارك و تعالي در آيات مختلف به اين مطلب اشاره فرموده است. از جمله در سوره انعام آيه 108 مي فرمايد :

﴿ وَ لا تَسُبُّوا الّذيِنَ يَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللهِ فَيَسُبُّوا اللهَ عَدْواً بِغَيْرِ عِلْمٍ ﴾

ترجمه‌ : و معبوداني را كه جز خدا مي خوانند دشنام ندهيد كه [ سبب شود ] آنان هم از روي تعدّي و جهل به خدا دشنام دهند .

پس خداوند متعال به مؤمنان گوشزد كرده است كه ، چون براي خداي خود و پيغمبر و امام خود ارزش قائل هستيد به بتهاي آنان اهانت نكنيد چرا كه آنها براي بتهاي خود ارزش قائل هستند و اگر شما اهانت كنيد آنان نيز جواب شما را با اهانت مي‌دهند .پس شما كه عاقل هستيد به بتهاي آنان توهين نكنيد تا خداوند مورد اهانت آنان قرار نگيرد.

اگر كسي بگويد كه ما با آنان دشمن هستيم پس به آنان ناسزا مي گوييم ، اهانت مي كنيم در جواب به اين شخص خواهيم گفت : اگر ما با آنان دشمن هستيم بايد با آنان به مبارزه فرهنگي ، يا مبارزه نظامي برخيزيم نه اين كه ناسزا بگوييم . وقتي كه به آنان ناسزا بگوئيم مردم دنيا مي گويند اين افراد از نظر اخلاقي مشكل دارند.

ناسزا گفتن يك عمل غير اخلاقي است، پس جنگيدن از هر نوعش با ناسزا گفتن بسيار تفاوت دارند.

حضرت علي( عليه السلام ) با لشكر معاويه در جنگ بودند ، ناگهان شنيدند كه بعضي از افراد به لشكريان معاويه ناسزا  مي گويند.

حضرت فرمودند كه چرا شما ناسزا مي گوئيد؟ من ناراحت مي‌شوم از اين كه شما دشنام مي دهيد .و بعد فرمودند دعا كنيد كه خدايا خون ما وخون آنان را حفظ كن ، و روابط بين ما و آنان را اصلاح نما و از گمراهيشان هدايت فرما تا حقّ را بشناسند [ و با ما نجنگند تا هم خون آنان و هم خون ما حفظ شود .] ( 1 )

در واقع حضرت مي فرمايند كه جنگ عمل شايسته اي نيست . اصل، هدايت است . اما در بعضي از موارد جزء جنگ چاره اي نسيت.

به هر حال حضرت مي فرمايند ناسزا گفتن عمل خوب و شايسته اي نيست و در هيچ زماني حتّي در جنگ هم قابل توجيه نمي باشد. پس اصل اولي ، هدايت نمودن است . اگر كساني نپذيرفتند و جنگ بر پا نمودند ما هم به عنوان دفاع با آنان مي جنگيم و دشنام و ناسزا هيچگاه مطلوب نيست.

بنابراين قرآن به ما توصيه مي كند كه ناسزا نگوئيم. آري بايد با مظاهر شرك و كفر و ظلم مبارزه كرد اما مبارزه كردن در هر زماني و مكاني بستگي به شرائط آن زمان و مكان مي باشد. در بعضي از مواقع با اسلحه و در برخي مواقع با شعار و در پاره اي از اوقات با سكوت بايد مبارزه عليه ظلم و شرك و … را انجام داد.

والسلام عليكم و رحمه الله و بركاته

( 1 ) ر. ك نهج البلاغه ، خطبة 206 ” أنّي اكره لكم أن تكونوا سبّابين ، و لكنّكم لو وصفتم اعمالهم و ذكرتم حالهم ، كان اصوب في القول و ابلغ في العذر ، و قلتم مكان سبّكم اياهم : اللهم احقن دماءنا و دماءهم و اصلح ذات بيننا وبينهم و اهدهم من ضلالتهم ، حتي يعرف الحق من جهله و يرعون عن الغيّ و العدوان من لهج به  .

 بيانات استاد گرامي حاج آقاي عابديني

تنظيم : حسين كرمي

0 0 رای ها
رأی دهی به مقاله
اشتراک در
اطلاع از
guest
0 نظرات
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده تمام نظرات
چون بازاندیشی روشی دائمی است سزاوار است نوشته ها و سخنرانی های این سایت نظر قطعی و نهایی قلمداد نشود.