سبد خرید شما خالی است.
برای شنیدن فایل صوتی جلسه دوازدهم شرح دعای ابوحمزه از احمد عابدینی وارد لینک زیر شوید:
↓↓↓↓↓↓↓↓↓↓↓↓↓↓↓
(برای ورود به این لینک ممکن است قدری منتظر بمانید. سعی کنید فیلتر شکن خود را خاموش کنید)
متن پیاده شدۀ این جلسه
جلسه دوازدهم شرح دعای ابوحمزه
اللّٰهُمَّ أَنْتَ الْقائِلُ وَقَوْلُكَ حَقٌّ وَوَعْدُكَ صِدْقٌ: وَ اسْأَلُوا اللَّهَ مِنْ فَضْلِهِ إِنَّ اللّٰهَ كٰانَ بِكُمْ رَحِيماً
ترجمه: «خدایا، تو گفتی و گفتارت بر حق و وعده‌ات درست است [فرمودی]: «از خداوند [با کمک تقوا و کسب حلال] درخواست کنید؛ چون خداوند همواره به همه‌چیز مهربان است»
خداوند قولی که میدهد حتما عمل میکند چرا که نه جاهل است و نه بخیل و نه از کسی می‌ترسد ولی ما چون این صفات را داریم ممکن است قولی که می‌دهیم را عمل نکنیم.
و اما برخی فکر می‌کنند جملۀ: وَ اسْأَلُوا اللَّهَ مِنْ فَضْلِهِ إِنَّ اللّٰهَ كٰانَ بِكُمْ رَحِيماً کلش آیۀ قرآن است در حالی که چنین نیست. بله در آیه 32 سوره نساء آمده است:
وَ لاٰ تَتَمَنَّوْا مٰا فَضَّلَ اللّٰهُ بِهِ بَعْضَكُمْ عَلىٰ بَعْضٍ لِلرِّجٰالِ نَصِيبٌ مِمَّا اكْتَسَبُوا وَ لِلنِّسٰاءِ نَصِيبٌ مِمَّا اكْتَسَبْنَ وَ سْئَلُوا اللّٰهَ مِنْ فَضْلِهِ إِنَّ اللّٰهَ كٰانَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيماً ﴿النساء، 32﴾
و نعمت‌ها و مال و ثروتی که خدا به سبب آن برخی از شما را بر برخی برتری داده آرزو مکنید [که آرزویش مایه حسد و فساد است. این تفاوت‌ها و برتری‌ها لازمه زندگی دنیا و بر اساس محاسبات حکیمانه است، اما در عین حال] برای مردان از آنچه کسب کرده‌اند بهره ای است، و برای زنان هم از آنچه کسب کرده اند بهره‌ای است. و [با کمک تقوا و عمل صالح] از بخشش خدا بخواهید، یقیناً خدا همواره به همه چیز داناست.
همچنین در آیه 29 سوره نساء آمده است:
يٰا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لاٰ تَأْكُلُوا أَمْوٰالَكُمْ بَيْنَكُمْ بِالْبٰاطِلِ إِلاّٰ أَنْ تَكُونَ تِجٰارَةً عَنْ تَرٰاضٍ مِنْكُمْ وَ لاٰ تَقْتُلُوا أَنْفُسَكُمْ إِنَّ اللّٰهَ كٰانَ بِكُمْ رَحِيماً ﴿النساء، 29﴾
ای اهل ایمان! اموال یکدیگر را در میان خود به باطل [و از راه حرام و نامشروع] مخورید، مگر آنکه تجارتی از روی خشنودی و رضایت میان خودتان انجام گرفته باشد. و خودکشی نکنید؛ زیرا خدا همواره به شما مهربان است.
پس جمله‌ای که در دعا آمده یک آیه نیست و به نظر می‌رسد همان جملات انتهای آیه 32 سوره نساء باید در اینجا می‌آمد. بنابراین اینجا می‌خواهیم بگوییم خدایا با وجود اینکه به همه چیز علم داری ولی باز ما باید دعا کنیم. باید دقت داشت که دعای ما دخالت دارد و ما را بالا می‌برد و با همین دعاست که خدا نعمت‌هایی به ما میدهد که قبل از آن توان دریافتش را نداشتیم.
در سوره اسراء آمده است:
وَ مِنَ اللَّيْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نٰافِلَةً لَكَ عَسىٰ أَنْ يَبْعَثَكَ رَبُّكَ مَقٰاماً مَحْمُوداً ﴿الإسراء، 79﴾
و پاسی از شب را برای عبادت و بندگی بیدار باش که این افزون [بر واجب،] ویژه توست، امید است پروردگارت تو را [به سبب این عبادت ویژه] به جایگاهی ستوده برانگیزد.
در سوره مزمل نیز آمده است که پیامبر(ص) بایدشب زنده داری کند تا توان دریافت قول ثقیل را داشته باشد. پس دعا اثر دارد و با وجود علم الهی باز باید دعا کرد.
و اما با این توضیحات متوجه می‌شویم اینکه بعضا افراد فکر می‌کنند کلمات دعاها دقیقا از دو لب امام صادر شده است این‌گونه نیست. چه بسا راوی یا نویسنده در هنگام نوشتن دعا اشتباهی کرده باشد.
بله در مورد قرآن اصرار بوده که کلماتش کم و زیاد نشود ولی متن دعاها و احادیث بالاخره کم و زیاد شده است.
آیت الله شبیری زنجانی در درسش می‌گفت از بین کتب شیعه کتاب کافی کلینی، معتبرترین کتاب است ولی در این کتاب، هیچ سطری نیست الا اینکه نسخۀ بدل دارد.
ایشان در جای دیگر می‌گفت روایات ظن آور است و این‌گونه نیست که کاملا علمی باشد.
پس دعاها در عین اینکه خیلی خوب است ولی نمی‌توان بر روی لفظ به لفظ آن قسم خورد.
وَلَيْسَ مِنْ صِفاتِكَ يَا سَيِّدِى أَنْ تَأْمُرَ بِالسُّؤالِ وَتَمْنَعَ الْعَطِيَّةَ
ترجمه: «ای آقای من در شأن تو این نیست که دستور به درخواست دهی و از بخشش خودداری کنی»
اگر خداوند دستور داد که از او درخواست کنیم حتما به ما خواهد داد. بله انسان‌های دنیا این چنین هستند که خلاف وعده می‌کنند ولی خدا این چنین نیست.
وَأَنْتَ الْمَنَّانُ بِالْعَطِيَّاتِ عَلَىٰ أَهْلِ مَمْلَكَتِكَ، وَالْعائِدُ عَلَيْهِمْ بِتَحَنُّنِ رَأْفَتِكَ؛
ترجمه: «تو با عطاهایت بر اهل مملکتت بسیار کریمی و بر آنان با محبّت و رأفت بسیار احسان کننده‌ای»
دقت کنید که واژۀ «منت» به نعمت بزرگ گفته می‌شود و در نتیجه بیشتر برای نعمت‌های معنوی بکار می‌رود چون نعمت‌های مادی در واقع بزرگ نیستند. واژۀ «عائد» نیز به معنای فایده‌رسان است.
به هر حال خدا به کسانی که هیچ چیزی از خدا نخواسته‌اند نعمت داده است. پس حتما به کسی که او را خوانده است میدهد. در دعای ماه رجب آمده است:
یا مَن یُعطی مَن لَم یَسئَله: به کسی که از او چیزی نخواسته عطا میکند. وَ مَن لَم یَعرِفه؛ حتّی به کسی [هم] که اصلاً خدا را نمی‌شناسد میدهد.