سبد خرید شما خالی است.
برای شنیدن فایل صوتی جلسه هفدهم شرح دعای ابوحمزه وارد لینک زیر شوید:
↓↓↓↓↓↓↓↓↓↓↓↓↓↓↓
(ممکن است برای باز شدن این لینک قدری منتظر بمانید. سعی کنید فیلترشکن خود را خاموش کنید)
متن پیاده شدۀ این جلسه
جلسه هفدهم شرح دعای ابوحمزه
فَإِنْ عَفَوْتَ فَخَيْرُ راحِمٍ، وَ إِنْ عَذَّبْتَ فَغَيْرُ ظالِمٍ
ترجمه: «پس اگر از من درگذری بهترین رحم‌کننده‌ای و اگر عذاب کنی ستم نکرده‌ای»
منظور از عفو تنها بخشش نیست بلکه از بین بردن تبعات اعمال نیز هست مثل اینکه با کارهای ما که مثلا هوا را آلوده کرده‌ایم نباید باران بیاید ولی خدا باران می‌فرستد.
همچنین از جملۀ دوم بدست می‌آید که در عذاب شدن، مقصر اصلی خود ما هستیم و عذاب، نتیجۀ اعمال خود ماست. در واقع عذاب‌های الهی مثل حسادت است که خود عذاب است چرا که حسود با حسادتش در عذاب می‌سوزد.
حُجَّتِى يَا اللّٰهُ فِى جُرْأَتِى عَلَىٰ مَسْأَلَتِكَ مَعَ إِتْيانِى مَا تَكْرَهُ جُودُكَ وَكَرَمُكَ،
ترجمه: «خدایا حجّت من در گستاخی بر درخواست از تو، با ارتکاب آنچه از آن کراهت داری، جود و کرم توست»
پس اینکه ما با وجود گنه‌کاری باز به درب خانۀ خدا می‌رویم به خاطر جود و کرم خداست.
و اما یک نکتۀ زیبا در مورد عبارت فوق این است که ابتدا باید «یا الله» را می‌گفت ولی آن را وسط کلام آورد و این دلالت دارد که امام آنقدر عاشق خداست که وسط کلامش نیز نام خدا را به زبان می‌آورد.
وَعُدَّتِى فِى شِدَّتِى مَعَ قِلَّةِ حَيائِى رَأْفَتُكَ وَرَحْمَتُكَ
ترجمه: «و ذخیره‌ام در سختی‌ها با کمی حیا همانا رأفت و رحمت توست»
عُدة به معنای آمادگی است و مثلا وقتی فردی می‌خواهد به دیدار شخصی برود لباس خوب می‌پوشد یا برای سفر، زاد و توشه تهیه می‌کند که به آن عدة می‌گوید.
حال بحث بر سر این است که ما با وجود گناهان زیاد چه زاد و توشه‌ای برای رفتن به درب خانۀ خدا داریم؟
در این جمله می‌گوییم خدایا من هیچ زاد توشه‌ای ندارم و مهربانی تو باعث شده که من نزد تو بیایم.
وَقَدْ رَجَوْتُ أَنْ لَاتَخِيبَ بَيْنَ ذَيْنِ وَذَيْنِ مُنْيَتِى
ترجمه: «و امیدم بر آن است که بین حجّت و ذخیره‌ام آرزویم را نومید نکنی»
مراد از ذَيْنِ وَذَيْنِ در این عبارت که به معنای «این و این» می‌باشد، حجت و عُدة است که در دو عبارت قبلی به آن اشاره شد.
دقت کنید که در این عبارت از آرزو صحبت شده چرا که ما در حقیقت کاری نکرده‌ایم که مستحق باشیم بلکه تنها آرزو داریم که خدا به ما توجه کند.
فَحَقِّقْ رَجائِى، وَاسْمَعْ دُعائِى
ترجمه: «پس امیدم را تحقق بخش و دعایم را بشنو»
در این عبارت نیز از خدا می‌خواهیم که ما را به امیدی که داریم برساند و با شنیدن دعاهایمان ما را اجابت کند.
يَا خَيْرَ مَنْ دَعاهُ داعٍ، وَأَفْضَلَ مَنْ رَجاهُ راجٍ
ترجمه: «ای بهترین کسی که خواننده‌ای او را خوانده و برترین کسی که امیدواری به او امید بسته»
خداوند بهترین کسی است که باید او را خواند و بهترین کسی است که باید به او امید داشت. دقت شود که بقیۀ افراد حتی پیامبر(ص) و ائمه علیهم السلام اگر دعای ما را بشنوند نمی‌توانند بدون اذن خدا کاری کنند. پس آنها خَيْرَ مَنْ دَعاهُ داعٍ نیستند. فقط خداست که بهترین کسی است که باید از او خواست. بنابراین می‌توان مستقیما به درب خانۀ خدا رفت. بارها گفته‌ام که خدا مثل پادشاهان نیست که دربان داشته باشد.
باید توجه داشت که درب خانۀ خدا برای ما همیشه باز است و برای رفتن به درب خانۀ خدا واسطه لازم نیست ولی از آن طرف یعنی از طرف خدا به سوی ما چون نمی‌توانیم وحی را دریافت کنیم واسطه‌ای مثل پیامبر(ص) نیاز است. پس پیامبر(ص) واسطه است ولی نه برای دعا بلکه برای دریافت وحی الهی.
این مطلب را نیز فراموش نکنیم که اگر پیامبر(ص) و ائمه حقی دارند آن حق را خدا برایشان قرار داده است.
و اما در اینجا به مناسبت به این مطلب اشاره کنم که ما نباید در دعاها مطالبی از خودمان اضافه کنیم بلکه باید همانطور که دعاها نقل شده آنها را بخوانیم. متأسفانه امروزه برخی از مداحان از جانب خود به متن دعاها مطالبی اضافه می‌کنند که اشتباه است.
عَظُمَ يَا سَيِّدِى أَمَلِى وَساءَ عَمَلِ
ترجمه: «ای آقای من، آرزویم بزرگ شده و کردارم زشت گشته»
در این عبارت دو کلمۀ شبیه به هم آمده است. «عمل» به معنای کار و کردار است و «امل» به معنای آرزوست.
و اما در این عبارت باز «یا سیدی» مثل جملات قبلی در وسط کلام آمده است که عشق زیاد امام به خدا را می‌رساند.
فَأَعْطِنِى مِنْ عَفْوِكَ بِمِقْدارِ أَمَلِى، وَلَا تُؤاخِذْنِى بِأَسْوَءِ عَمَلِ
ترجمه: «پس به اندازه آرزویم از عفوت به من ببخش و به زشت‌ترین کردارم مرا سرزنش مکن»
تعبیر «بِأَسْوَءِ عَمَلِ» یعنی بدترین عمل که از خدا می‌خواهیم مجازات آن را به ما ندهد.
فَإِنَّ كَرَمَكَ يَجِلُّ عَنْ مُجازاةِ الْمُذْنِبِينَ
ترجمه: «زیرا کرمت برتر از کیفر گنه‌کاران است»
یعنی تو بالاتر از آنی که بخواهی با من به خاطر گناهانم در بیفتی. آیا درست است که یک آدم بزرگ بچه‌ای را بزند؟ آیا درست است که کسی بخواهد مورچه‌ها را بکشد؟ حال ما پایین‌تر از مورچه هستیم و کرم خدا بالاتر از این است که بخواهد با ما به خاطر گناهانمان در بیفتد.
به هر حال در این جمله انگار که می‌خواهیم خدا را تحریک کنیم تا ما را ببخشد.
وَحِلْمَكَ يَكْبُرُ عَنْ مُكافٰاةِ الْمُقَصِّرِينَ؛
ترجمه: «و بردباری‌ات بزرگ‌تر از مکافات تبهکاران است؛»
مکافات به معنای مجازات است. در این عبارات به خدا می‌گوییم: قبول داریم گنه‌کاریم ولی تو کریم و حلیم هستی.
مواظب باشیم که اگر کارهای خوبی می‌کنیم فکر نکنیم خیلی کار کرده‌ایم بلکه سعی کنیم خوبی‌هایمان را کوچک شماریم. پس بجای اینکه دائما کارهای خوبمان را یادمان بیاید سعی کنیم کارهای بدمان را به خاطر آوریم و به خدا بگوییم تو بالاتر از آنی که بخواهی ما را عذاب کنی.