آیا ممکن است پیامبری در فهم وحی الهی اشتباه کند؟ در واقع آیا ممکن است پیامبری برداشتی از وحی داشته باشد که آن برداشت صحیح نباشد؟
در مورد این سوال برخی به آیاتی از سوره هود اشاره کردهاند. در این سوره آمده است :
حَتّٰى إِذٰا جٰاءَ أَمْرُنٰا وَ فٰارَ اَلتَّنُّورُ قُلْنَا اِحْمِلْ فِيهٰا مِنْ كُلٍّ زَوْجَيْنِ اِثْنَيْنِ وَ أَهْلَكَ إِلاّٰ مَنْ سَبَقَ عَلَيْهِ اَلْقَوْلُ وَ مَنْ آمَنَ وَ مٰا آمَنَ مَعَهُ إِلاّٰ قَلِيلٌ ﴿هود، 40﴾
[رویاروییِ نوح و قومش هم چنان ادامه داشت] تا هنگامی که فرمان ما فرا رسید و تنور فوران کرد، گفتیم: از هر [نوع حیوانی] یک زوج دوتایی [یک نر و یک ماده] و نیز خاندانت و آنان را که ایمان آورده اند، در کشتی سوار کن مگر کسی که پیش تر فرمان غرق شدن را بر ضد او لازم کرده ایم. و جز اندکی همراه او ایمان نیاوردند.
برخی گفتهاند نوح از این حرف خدا نفهمید که فرزندش نیز قرار است عذاب شود ولی بعد که دید فرزندش هم عذاب شد به خدا گفت:
وَ نٰادىٰ نُوحٌ رَبَّهُ فَقٰالَ رَبِّ إِنَّ اِبْنِي مِنْ أَهْلِي وَ إِنَّ وَعْدَكَ اَلْحَقُّ وَ أَنْتَ أَحْكَمُ اَلْحٰاكِمِينَ ﴿هود، 45﴾
و نوح پروردگارش را ندا داد و گفت: پروردگارا! به راستی که پسرم از خاندان من است و یقیناً وعده ات [به نجات خاندانم] حق است و تو بهترین داورانی.
بعد خداوند جواب داد که :
قٰالَ يٰا نُوحُ إِنَّهُ لَيْسَ مِنْ أَهْلِكَ إِنَّهُ عَمَلٌ غَيْرُ صٰالِحٍ فَلاٰ تَسْئَلْنِ مٰا لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ إِنِّي أَعِظُكَ أَنْ تَكُونَ مِنَ اَلْجٰاهِلِينَ ﴿هود، 46﴾
خدا فرمود: ای نوح! به یقین او از خاندان تو نیست، او [دارای] کرداری ناشایسته است، پس چیزی را که به آن علم نداری از من مخواه، همانا من تو را اندرز می دهم که مبادا از ناآگاهان باشی.
پس نوح برداشتش این بود که پسرش از اهلش است و خدا طبق وعده ای که داده او را نیز نجات میدهد ولی خداوند به او گفت پسرت اصلاً از اهل تو نیست.
برخی این چنین آیات را توضیح دادهاند ولی میتوان به گونۀ دیگری نیز که دقیقتر است آیات را توضیح داد و آن اینکه نوح آنقدر دلسوز امت بوده که دوست داشته حتی یک نفر را هم نجات دهد و به همین خاطر از لفظ اهل که احتمال دیگری داشته حسن استفاده را کرده و به خدا گفته مگر خودت نگفتی اهلت را نجات میدهم؟ پس چه بسا بتوان بجای اینکه به نوح نسبت اشتباه بدهیم بگوییم حضرت نوح (ع) خواسته از تشابه محتوايي لفظ «اهل» حسن استفاده را بكند و به پسرش يك فرصت ديگر بدهد و او را به كشتي بياورد شايد كه ايمان بياورد ولي او با طغيانگري كامل گفته به كشتي در نخواهد آمد و بر كوه بالا خواهد رفت.
لطفا جهت ثبت نام ابتدا وارد شوید یا ثبت نام کنید.