در آيه 54 سوره بقره آمده است كه موسى پس از گوسالهپرستى بنىاسرائيل به آنها مىگويد: فَاقْتُلُواْ أَنفُسَكُمْ يعنى خود را بكشيد. آيا واقعا بنى اسرائيل بايد خود را مىكشتند تا توبهشان قبول گردد؟ آیا آنچه مفسرین گفتهاند که (موسى دستور داد در يك شب تاريك تمام كسانى كه گوسالهپرستى كرده بودند غسل كنند و كفن بپوشند و صف كشيده شمشير در ميان يكديگر نهند!.) صحیح است؟
اولا باید گفته شود که وقتی به بنیاسرائیل دستور داده شد که گاوی بکشند آنها به راحتی زیر بار نرفتند. حال چگونه ممکن است به راحتی حکم کشتن خودشان را بپذیرند و هیچ سوالی در برابر این حکم نکنند؟ اگر کسی آیات مربوط به بنیاسرائیل را در قرآن بخواند متوجه میشود که آنها قومی بودند که به راحتی حرفهای موسی را قبول نمیکردند. حال چطور میتوان پذیرفت که چنین حکم سختی را بپذیرند؟ اگر شما آيات 58 و 59 سوره بقره را بخوانيد متوجه مىشويد كه بنىاسرائيل حاضر نشدند يك دستور ساده را انجام دهند. حال چگونه ممكن است دستور كشتن خود را انجام دهند.
ثانیا این حرف و تفسیر مفسرین با عقل سازگاری ندارد. پس چه بسا بتوان گفت مراد از نفس در تعبیر فَاقْتُلُواْ أَنفُسَكُمْ همان نفسی است که در آیه 53 سوره یوسف میفرماید: إِنَّ النَّفْسَ لَأَمَّارَةُ بِالسُّوءِ و مراد از قتل نفس، کشتن نفس اماره است. قرینۀ دیگری که میتوان بر عدم صحت نظر مشهور مفسرین آورد آیات 51 و 52 همین سوره بقره است که میفرماید:
وَ إِذْ وَاعَدْنَا مُوسىَ أَرْبَعِينَ لَيْلَةً ثُمَّ اتخَّذْتمُ الْعِجْلَ مِن بَعْدِهِ وَ أَنتُمْ ظَالِمُونَ(51) ثمُ عَفَوْنَا عَنكُم مِّن بَعْدِ ذَالِكَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ(52)
ترجمه: و [ياد كنيد] زمانى كه [براى نازل كردن تورات] چهل شب با موسى وعده گذاشتيم، سپس شما بعد از [غايب شدن] او گوساله را معبود خود گرفتيد، در حالى كه [به سبب اين كار بسيار زشت] ستمكار بوديد. (51) سپس بعد از آن [كار زشت] از [گناه] شما درگذشتيم، تا سپاسگزارى كنيد. (52)
طبق ظاهر این آیات خداوند پس از گوسالهپرستی، آنها را عفو کرد تا شکر خدا را بجا آورند و این حرف با کشته شدن ظاهری سازگار نیست. اگر آنها باید خود را میکشتند آیه 52 بیمعنا خواهد شد چون دیگر کسی نیست که بخواهد شکر کند.
و اما بنده بحث این آیه را مفصلا در مقالهای که با نام «تفسیر یک آیه» در مجلۀ بینات به چاپ رسیده است آوردهام. همچنین در تفسیر لمحات نیز مفصلا در مورد این آیه بحث کردهام. به هر حال تفسیر مشهور با سؤالات زیادی رو به رو است. اگر بنی اسرائیل اینقدر کشته داده بودند آیا زنها افسرده نمیشدند و بچهها بهانۀ پدر نمیگرفتند. تازه زخمیهایشان چه شده است؟ در تاریخ اصلا در مورد پانسمان زخمیها و دارو و … صحبتی نشده است.
لطفا جهت ثبت نام ابتدا وارد شوید یا ثبت نام کنید.