سبد خرید شما خالی است.
سبد خرید شما خالی است.
وقتى قابيل مىخواهد هابيل را بكشد هابيل به او مىگويد: لَئنِ بَسَطتَ إِلىَ يَدَكَ لِتَقْتُلَنىِ مَا أَنَا بِبَاسِطٍ يَدِىَ إِلَيْكَ لِأَقْتُلَكَ إِنىِ أَخَافُ اللَّهَ رَبَّ الْعَلَمِينَ(مائده-28) يعنى مسلماً اگر تو براى كشتن من دستت را دراز كنى، من براى كشتن تو دستم را دراز نمىكنم زيرا از خدا پروردگار جهانيان میترسم.
آيا این حرف هابیل، منطقی است؟ آیا هابیل نباید از خود دفاع کند؟
در این رابطه چند جواب داده شده است که در اینجا این چند جواب را میآوریم و شما فکر کنید که کدامیک از این جوابها، منطقیتر است:
جواب اول: باید روی قید لِأَقْتُلَكَ دقت کرد. هابیل میگوید من دستم دست تجاوز و قتال نیست. از خودم دفاع می کنم ولی نه به عنوان دست قاتل بلکه به عنوان ید دافع. من دستم را برای کشتن تو دراز نمیکنم بلکه فقط از خودم دفاع میکنم. در واقع قصد من کشتن نیست بلکه قصد من دفاع است.
طبق این معنا میفهمیم که نظر اسلام در مورد دفاع این است که تا جایی که میشود نباید دشمن کشته شود و اگر در جنگ بتوان بدون کشتن دفاع کرد نباید دشمن را کشت.
جواب دوم: دقت کنید که عمل قابیل به صورت جملۀ فعلیه آمده (بَسَطتَ إِلىَّ يَدَكَ لِتَقْتُلَنىِ) ولی عمل هابیل به صورت جملۀ اسمیه و اسم فاعل و حرف تأکید باء(مَا أَنَا بِبَاسِطٍ يَدِىَ إِلَيْكَ لِأَقْتُلَكَ). در واقع هابیل میخواهد بگوید من این کاره نیستم و اصلاً کارم قتل و کشتن نیست.
بسیاری از افراد هستند که حق قصاص دارند ولی از این حق استفاده نمیکنند. بسیاری از افراد هستند که اگر به آنها گفته شود صندلی را از زیر پای اعدامی بکش، این کار را نمیکنند با اینکه مجوز شرعی و قانونی و عرفی دارند.
ظاهرا هابیل، چنین آدمی بوده است و میگوید من دستم اصلاً به قتل نمی رود.
در واقع شاید هابیل برای انسان کرامت ذاتی قائل بوده است که حتی در برخی شرائط از باب دفاع هم نباید ظالم را کشت چون انسان ذاتا محترم است. در واقع هابیل از بین کشتنِ دفاعی و کشته شدن دفاعی، اجتهادش این بوده که کشته شدن دفاعی را انتخاب میکند اگرچه حق داشته که کشتن دفاعی را برگزیند.
موید جواب دوم اینکه در بحث قصاص نیز چنین توصیه شده که اگرچه حق قصاص وجود دارد ولی عفو بهتر است و کرامت ذاتی اقتضا میکند که عفو انتخاب شود.
در رابطۀ با جواب دوم می توانید به تفسیر التحریر و التنویر مراجعه کنید.
جواب سوم: در دین زمان هابیل دفاع کردن در صورتی که منجر به قتل طرف مقابل شود اصلا کار مشروعی نبوده است. در واقع قصاص و دفاع از خود در برابر قاتل در شریعت زمان فرزندان آدم وجود نداشته است.
لطفا جهت ثبت نام ابتدا وارد شوید یا ثبت نام کنید.